HISTORIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ

W NIEDZBORZU

Pierwsza szkółka parafialna w Niedzborzu wymieniana jest w 1820 r..  W szkole uczyło się 18 dzieci, a zdolnych do nauki było co najmniej 60.  Wcześniej szkoły parafialnej w tej miejscowości nie było, gdyż brakowało na to funduszy.

W wieku XIX szkoła w Niedzborzu funkcjonowała  z przerwami ze względu na  brak funduszy na jej utrzymanie. S. Pazyra wymienia datę 1842, jako  początek funkcjonowania szkoły dla 50 dzieci. W 1868 wymieniana jest   wśród szkół powiatu ciechanowskiego szkoła elementarna w Niedzborzu licząca 93 dzieci, w tym 91 pochodzenia chłopskiego.

W 1919 roku powstaje polska szkoła, która mieści się w mieszkaniach prywatnych. Przez okres jednego lub dwóch lat funkcjonuje  w Pokrytkach. Potem zostaje przeniesiona do Niedzborza. W  Pokrytkach nauka odbywała się   w domu państwa Grabowskich,  w Niedzborzu w domu  państwa  Milewskich. W kronice parafialnej, którą po objęciu parafii w 1931r. zaczął pisać Ks. Henryk Lipka czytamy na str. 3: Zbudowana została „szkoła”. Zbudowany został dom, który jest własnością parafii, a wydzierżawia się tylko na szkołę. Są w nim 4 ładne sale. Poświęcenia tej szkoły dokonał piszący dn. 6 grudnia 1932 r.. Rozpoczęto budowę dn. 4 sierpnia. Jest zbudowana z drewna, kryta słomą (tymczasowo). Znajduje się po stronie wschodniej kościoła i stoi na gruncie kościelnym, ale tylko 1,5 od granicy. Koszta budowy wyniosły około 6 tys. złotych. Budynek ten  wypłaci się  niedługo, gdyż pobiera się dzierżawę za klasy. [Kronika Parafialna z lat 1931-1978.]

Na przełomie lat 1919-39 kierownictwo szkoły spoczywało w rękach Romana Lankiewicza i Kazimierza Jabłońskiego. Z relacji P. Henryka Antczaka wynika, że Henryk Lankiewicz-legionista Józefa Piłsudskiego, mógł rozpocząć pracę w roku 1928. Pełnił funkcję kierownika szkoły do roku 1937, kiedy to  został kierownikiem szkoły w Glinojecku. W okresie międzywojennym w szkole pracowali również: Stanisława Jabłońska , Pani Tabaczkiewicz, Pani Szewczyk i Henryk Pokrzywnicki.

W latach 1937-39 kierownikiem szkoły był Kazimierz Jabłoński, który został aresztowany w październiku  1939 roku w ramach  akcji „Inteligencja  na północnym Mazowszu” prowadzonej  przez  niemiecką policję bezpieczeństwa. Był wywieziony  do Ciechanowa, a następnie do obozu przejściowego w Działdowie. Znalazł się w pierwszym transporcie  nauczycieli, jaki przybył do Działdowa w grudniu 1939roku. W okresie międzywojennym  w szkole pracował  Wacław Tabaczkiewicz, który w kwietniu 1940 roku  został aresztowany przez okupantów. Prawdopodobnie  najpierw przebywał w  areszcie policji bezpieczeństwa i żandarmerii w Mławie  lub w Ciechanowie a następnie trafił do obozu KL Mauthausen –Gusen, gdzie został zamordowany.

Pani Stanisława Jabłońska  przez cały okres okupacji uczyła,  organizując tajne komplety.

Z relacji mieszkańca Niedzborza-Lecha Jagodzińskiego, ucznia rozpoczynającego naukę zaraz po wojnie dowiadujemy się, że szkoła w Niedzborzu rozpoczęła swoją działalność już w lutym 1945 r. Jej pierwszą kierowniczką została  Pani Stanisława Jabłońska i sprawowała tę funkcję do  1950 roku .

Zajęcia lekcyjne odbywały  się w trzech budynkach: w dwóch parafialnych, mieszczących się blisko kościoła oraz w budynku dawnego dworu. W jednym  z budynków parafialnych mieściły  się 4 izby lekcyjne, wąski korytarz oraz kancelaria – pomieszczenie dla kierownika szkoły. W drugim budynku na zajęcia lekcyjne wykorzystano jedno pomieszczenie. W dawnym dworze na potrzeby szkoły przeznaczono dwie izby.

Na obwód szkoły składały się  następujące miejscowości: Niedzbórz, Pokrytki, Grabienice, Aleksandrowo  Budy Sułkowskie.

W 1950 roku kierownikiem szkoły został  Pan Zbigniew Jagodziński, rozwijała  się także działalność Komitetu Rodzicielskiego.

W dokumentacji szkoły z 10 lipca 1950 r. znajdujemy orzeczenie Kuratorium Okręgu Szkolnego w Warszawie w sprawie organizacji szkoły ogólnokształcącej stopnia podstawowego w Niedzborzu gm. Regimin, powiat ciechanowski. Do tego obwodu zostają włączone z gminy Regimin miejscowości: Niedzbórz, Pokrytki, Aleksandrowo, Grabienice, Łebki – część, Sułkowo Polne – część, Budy Sułkowskie. Zasięg tej szkoły, jako szkoły zbiorczej obejmuje  ponadto miejscowości: Sułkowo Borowe i Drogiszka,
z których dzieci podlegają obowiązkowi szkolnemu i uczęszczają do klas VI i VII
w Niedzborzu.

Zgodnie z ustawa z dnia 7 lutego 1922 r. „O zakładaniu i utrzymaniu publicznych szkół powszechnych” oraz „O budowie publicznych szkół powszechnych” zadaniem gminy  jest pobudować budynki i  łożyć na ich utrzymanie.

W 1952 r. z uwagi na trudne warunki lokalowe zrodziła się myśl budowy nowego budynku szkolnego, gdyż dotychczasowy był  zniszczony.

Kierownik szkoły Zbigniew Jagodziński wraz z całą Radą Pedagogiczną, Komitetem Rodzicielskim oraz mieszkańcami okolicznych wsi, w tym sołtysem wsi Niedzbórz, Czesławem Tańskim  z uwagi na zły stan budynku szkolnego, rozpoczęli starania
o budowę nowej szkoły.

Gmina Regimin ze względu na bliskość Lekowa była bardziej skłonna  tam budować szkołę, a nie w Niedzborzu. Starania kierownika  szkoły przechyliły szalę na korzyść Niedzborza i rozpoczęła się budowa.

W  lipcu 1954 roku rozpoczęła  się budowa nowego budynku szkoły, trwała  do sierpnia    1955 roku, wtedy szkoła została  oddana do użytku. Praca w nowym budynku z salą gimnastyczną nowymi pomocami dydaktycznymi daje  ogromną satysfakcję uczniom
i nauczycielom.

W kolejnych latach zagospodarowane zostało otoczenie szkoły, posadzone  drzewa, położony chodnik.

W 1957 roku  budynek szkoły przy kościele powrócił  do parafii Niedzbórz i został poddany remontowi. Ważnym momentem  w funkcjonowaniu szkoły była  elektryfikacja miejscowości Niedzbórz w roku szkolnym 1960/61.

W 1962 roku  Towarzystwo Miłośników Ziemi Ciechanowskiej w ramach obchodów  Roku Ziemi Mazowieckiej zaproponowało zorganizowanie uroczystości poświęconej Władysławowi Smoleńskiemu. Po rozpoznaniu  warunków lokalnych w Grabienicach  zdecydowano o  umieszczeniu tablicy upamiętniającej  sylwetkę profesora  na frontonie szkoły w Niedzborzu i nadanie  szkole jego imienia. Na wniosek Towarzystwa Miłośników Ziemi Ciechanowskiej oraz  miejscowej  społeczności  Kuratorium Okręgu Szkolnego Warszawskiego zatwierdziło  nazwę szkoły o następującym brzmieniu: „Szkoła Podstawowa w Niedzborzu im. Władysława Smoleńskiego”. W dniu 2 grudnia 1962  odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy i nadania szkole imienia  Władysława  Smoleńskiego.  Uroczystość rozpoczęła się od wystąpienia kierownika szkoły, następnie prelekcję wygłosił Pan Robert Bartołd.  Po części artystycznej  nastąpiło odsłonięcie tablicy. Towarzystwo  przekazało  dla biblioteki szkolnej 320 tomów książek, tablic i plansz poglądowych otrzymanych z PAN w Warszawie. Ponadto szkoła otrzymała w prezencie portret Profesora Władysława Smoleńskiego.

W sierpniu 1965 nastąpiły zmiany na stanowisku kierownika szkoły. Obowiązki te zostały powierzone  Pani Barbarze Szczepkowskiej. Kolejny rok przyniósł  zmianę kierownika szkoły, został nim Pan Piotr Szczepkowski. Rok 1966 jest rokiem obchodów 1000-lecia powstania państwa polskiego. Szkoła wzięła  w tych obchodach aktywny udział.   Z tej okazji posadzono w obejściu szkoły 250  drzewek. Punktem kulminacyjnym była  akademia dla miejscowego społeczeństwa oraz posadzenie z  okazji jubileuszu przed budynkiem szkoły dębu – zielonego  pomnika , któremu nadano imię „Władysław”, zakopano także akt erekcyjny. Młodzież szkoły wykonała   wiele prac społecznych na rzecz szkoły  i środowiska. W roku 1970 w ramach przygotowania dzieci do podjęcia nauki w szkole, organizowano  ognisko przedszkolne.

Niestety  w historii szkoły zdarzają się też chwile bardzo trudne, 3 listopada 1972 roku szkoła poniosła  ogromną stratę,   w wyniku wypadku  umiera Pani Teresa Jagodzińska –  wspaniały  nauczyciel i człowiek. 

Szkoła w Niedzborzu od roku szkolnego 1974/75 na okres jednego roku nosiła  miano Szkoły Gminnej. Wszystkie szkoły z gminy Niedzbórz podlegały Dyrektorowi Szkoły Gminnej.  Od roku szkolnego 1976/77 uczniowie korzystali  z przerwy jesiennej na tzw. „wykopki”, pomagali   w gospodarstwach rodziców.

W związku z likwidacją Gminy Niedzbórz i przyłączeniem jej terenów do Gminy Strzegowo, Szkoła Gminna zaczęła podlegać Zbiorczej Szkole Gminnej w Strzegowie. Do Szkoły Podstawowej w Niedzborzu przeszły dzieci z Czarnocina i Woli Kanigowskiej. Były  one dowożone ciągnikiem ze specjalnie przystosowaną do tego celu przyczepką. W roku szkolnym 1978/79 uczniowie kl. VII- VIII   z Unikowa, Drogiszki  rozpoczęły  rok szkolny
w Niedzborzu.  Ze względu na trudności  lokalowe  w szkole  przeprowadzono   remont,
w wyniku którego  uzyskano  niezbędne sale lekcyjne, z korytarza jedną i z magazynów drugą.

W tym czasie istniała  w szkole w Niedzborzu,  Zasadnicza Szkoła Rolnicza, która  prawdopodobnie zaczęła funkcjonować po koniec lat pięćdziesiątych i przetrwała do  1988 roku. Dokładniejszych wiadomości  szkoła  nie posiada z uwagi na  fakt przekazania  wszystkich dokumentów do   szkoły w Gołotczyźnie w momencie likwidacji filii. W roku szkolnym 1981/82 funkcję dyrektora szkoły podstawowej obejmą  Pan Lech Jagodziński,  jego zastępcą została  Pani  Krystyna Witkowska.

W roku szkolnym1985/86 stanowisko dyrektora szkoły objęła  Pani Krystyna Witkowska, jej zastępcą została pani Marianna Jagiellak. W tym czasie w szkole aktywnie działał   samorząd uczniowski, drużyny harcerskie i zuchowe, uczniowie wraz z wychowawcami uczestniczyli  w oczyszczaniu lasów, sadzeniu drzew.

Istotnym udogodnieniem w funkcjonowaniu szkoły było  podłączenie do budynku bieżącej wody. W 1991 roku Zbiorcza Szkoła Gminna w Niedzborzu już jako Szkoła Podstawowa stała  się samodzielną placówka oświatową. W tym czasie uległa likwidacji Szkoła Podstawowa w Unikowie.

Od roku szkolnego 1991/92 placówką w Niedzborzu zarządza Pani Wanda Czapska. Po likwidacji funkcji zastępcy dyrektora, powstaje stanowisko samodzielnego referenta, mające na celu  pomoc w organizacji pracy szkoły.

W związku z połączeniem placówek oświatowo – wychowawczych byłej gminy Niedzbórz zaistniała konieczność rozbudowy szkoły. Pierwsze plany tej rozbudowy pojawiły  się w drugiej połowie lat osiemdziesiątych, po raz kolejny idea ta odżyła w 1991 roku. Wspólne działania Dyrekcji szkoły , Komitetu Rodzicielskiego i Rady Pedagogicznej zapoczątkowały   jej realizację. Dzięki przychylności,  inicjatywie i osobistemu zaangażowaniu    absolwenta tej szkoły Wójta Gminy Strzegowo pana Wiesława Zalewskiego,  Rady Gminy Strzegowo,  rozpoczęła  się budowa nowego skrzydła szkoły – czterech izb lekcyjnych, szatni, sali gimnastycznej. Młodzież doczekała się również centralnego ogrzewania i sanitariatów. Uczniowie wykazali się bardzo dużym  zaangażowaniem  przy porządkowaniu obejścia budynku szkoły. Funkcję dyrektora szkoły sprawował w latach  1993-95 Pan Ryszard Pauba.

Rok szkolny 1995/96 przynosi kolejne zmiany, funkcję dyrektora szkoły objęła Pani Joanna Katarzyna Sejda.

W dniu 28 października 1995 roku  nowa część szkoły została   poświęcona przez Biskupa Diecezji Płockiej Zygmunta Kamińskiego i oddana do użytku. Na uroczystość tę przybyli  liczni goście : Wójt Gminy Strzegowo Wiesław Zalewski, przedstawiciele Kuratorium Oświaty, Radni Gminy Strzegowo, emerytowani nauczyciele i uczniowie szkoły.

Na przełomie lat 1995-97 nastąpiły  zmiany w „starej”  części szkoły. Sale nr 1,2 i 8 zostały powiększone poprzez wyburzenie części ścian, położono nowe podłogi, zamontowano nowe   drzwi, odmalowano całą „ starą” część. Zniknęła  z parteru  kancelaria a powstał długi korytarz z przejściem do sali nr 2 i 3. W nowym budynku znalazł  swoje miejsce pokój nauczycielski, a w starym budynku powstał  sekretariat (sala nr 5) i gabinet dyrektora(dawny pokój nauczycielski). Zostały  zakupione meble do kuchni, wyposażenie czterech pracowni i sali gimnastycznej. Szkoła przygotowywała  się do poświęcenia   sztandaru.

W dniu 16 października 1997 roku w Kościele św. Mikołaja w Niedzborzu odbyło  się poświęcenie przez Biskupa płockiego Zygmunta Kamińskiego  sztandaru Szkoły Podstawowej im. Władysława Smoleńskiego w Niedzborzu. W tym doniosłym akcie udział wzięły  władze kuratoryjne, samorządowe, społeczność uczniowska, nauczyciele. Po 35 latach od nadania imienia  szkoła otrzymała   sztandar, który dumnie prezentuje podczas wielu uroczystości.

Rok szkolny 1999/2000 przyniósł zmiany. Zgodnie z reformą systemu oświaty  powołano  gimnazja, w których uczą  się uczniowie kończący 6-cio klasową szkołę podstawową.

Szkoła Podstawowa w Niedzborzu  wraz z gimnazjum utworzyły  zespół. Nazwa szkół brzmi: Zespół Szkół – Szkoła Podstawowa im. Władysława Smoleńskiego i Gimnazjum nr 2  w Niedzborzu. Reforma pociągnęła  za sobą zmiany programowe, nowe  podręczniki, tworzenie   kryteriów oceniania  i nową skalę ocen. W związku z reorganizacją przybyli do szkoły uczniowie kl. IV-VI z Drogiszki oraz nauczyciele.  Wicedyrektorem szkoły  został  Pan Andrzej Jarzynka, były dyrektor szkoły w Drogiszce.

W dniu 29 maja 2003 roku Gimnazjum nr 2  w Niedzborzu   przyjęła  za Patrona Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Poświęcono sztandar szkoły i budynek, odsłonięto tablicę pamiątkową , „ Rotę” Marii Konopnickiej ustanowiono hymnem szkoły. Projekty  obu sztandarów, wcześniejszego  szkoły podstawowej  i obecnego  gimnazjum,  wykonała dyrektor szkoły Joanna Katarzyna Zalewska. Sztandar Szkoły Podstawowej  wyhaftowały  Siostry Zakonne ze Szczytna, a Gimnazjum nr 2 – Pracownia Haftu Artystycznego
z Murowanej Gośliny.

W roku szkolnym 2004/2005 miały  miejsce uroczystości 500-lecia nadania praw miejskich miejscowości Niedzbórz, odsłonięto tablicę pamiątkową usytuowaną na  głazie narzutowym postawionym na skwerze  na skrzyżowaniu dróg koło szkoły  oraz otwarto Salę Tradycji w szkole.

W ramach projektu: „Pracownie komputerowe dla szkół” wyposażono pracownię informatyczną w 10 stanowisk komputerowych. Szkoła była  organizatorem i uczestniczyła  w wielu uroczystościach i imprezach organizowanych na rzecz środowiska lokalnego. Pierwsze dożynki regionalne  Gminy Strzegowo odbyły się  w roku 2006 w Drogiszce- Kościółku w ramach projektu „Spotkania z Mazowiecką Tradycją Ludową”.   W kolejnych latach szkoła sukcesywnie rozwijała się,  biblioteka szkoły została  wyposażona  w cztery stanowiska komputerowe w ramach projektów „ Internetowe Centrum Informacji Multimedialnej w szkołach podstawowych”. W 2008 roku otwarto wielofunkcyjne boisko 
i bieżnię  tartanową z udziałem olimpijczyków Tomasza Majewskiego i Piotra Małachowskiego.

Szkoła uczestniczyła  w wielu projektach:  w roku  2010 „Tradycja po nowemu - projekt edukacyjny dla Niedzborza”, w Drogiszce - Kościółku odbyły  się piąte dożynki regionalne Gminy Strzegowo, w 2011 roku powstało  boisko Orlik i lodowisko.

Rok szkolny 2013/ 14 to obchody 10-lecia nadania  Gimnazjum nr 2 imienia Kardynała Stefana Wyszyńskiego, realizacja projektów; „ Szkoła startu do kariery”, „Nauka drogą do sukcesu Gminy Strzegowo”, finalizuje się budowa i wyposażenie placów zabaw w ramach  projektów systemowych  „Radosna szkoła” współfinansowanych ze środków UE, wymiana ogrodzenia wokół szkoły.

Szkoła realizowała projekty; „ Szkoła startu do kariery”, „Nauka drogą do sukcesu Gminy Strzegowo”, sfinalizowała  budowę i wyposażenie placów zabaw w ramach  projektów systemowych  „Radosna szkoła” współfinansowanych ze środków UE, wymieniono ogrodzenia wokół szkoły.

W roku 2014 szkoła realizowała kolejny  projekt w ramach, którego powstał  „Nowy Punkt Przedszkolny Kubuś” dla dzieci 3-4 letnich. Stanowisko wicedyrektora szkoły objęła  Pani Danuta  Wichowska. Powołany zostaje  samodzielny sztab WOŚP. W roku szkolnym 2015/16 wyposażono  pracownię informatyczną, bibliotekę , świetlicę i sale lekcyjne
w komputery stacjonarne i przenośne w ramach projektów unijnych realizowanych przez Gminę Strzegowo: „Likwidacja barier wykluczenia cyfrowego na obszarze gminy Strzegowo”,  „Inwestujemy w waszą przyszłość”.

Uchwałą Rady Gminy Strzegowo utworzono w listopadzie 2015 roku na okres 2 lat „Nowy Punkt Przedszkolny Kubuś” jako kontynuację założeń projektu „Nowy Punkt Przedszkolny KUBUŚ”.

W roku 2016 Szkoła Podstawowa w Niedzborzu obchodziła  jubileusz 60-lecia, 165 rocznicy urodzin i 90 rocznicy śmierci prof. Władysława Smoleńskiego.

W 2017 roku ze względu na wygaszenie gimnazjów przestał istnieć Zespół Szkół
w Niedzborzu, szkoła zyskała nazwę – Szkoła Podstawowa im. Władysława Smoleńskiego
w Niedzborzu. W roku 2019 naukę zakończyła ostatnia klasa gimnazjum.

Rok 2018 przyniósł obchody 100 – lecie Niepodległości Polski. Szkoła uczciła setną rocznicę odzyskania niepodległości podczas gminnych dożynek, które odbyły się
w Drogiszce.

W latach 2019-2021 uczniowie szkoły uczestniczyli w projekcie „W pogoni za wiedzą”, w ramach którego doposażono szkołę w mobilną pracownię komputerową, tablicę interaktywną, zestawy klocków do robotyki, drukarkę i długopisy 3D, stanowisko do treningu EEG Biofeedback.

Źródła:

1.Kronika Szkoły Podstawowej w Niedzborzu

2.Kronika Gimnazjum nr 2 w Niedzborzu

3.Maria Wardzyńska , „Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce Intelligenzaktion”, (Akcja  „Inteligencja” na północnym Mazowszu i w powiecie  suwalskim), Seria monografii t.53, IPN Warszawa 2009r., s.228 i 231.

4.Rozmowa  z Panem Henrykiem Antczakiem przeprowadzona w VIII 2016r.

5.Kronika parafialna  z okresu 1931-1978

6. Archiwum szkoły, Orzeczenie Kuratorium Okręgu Szkolnego w Warszawie. Warszawa 10 lipiec 1950 r.

7.Protokoły z posiedzeń TMZC z roku 1962, nr 38 i 39.

8. Jerzy Górski, Aleksander Kociszewski, Józef Szymański, „Ciechanów w okresie władzy ludowej”, MOBN. Stacja Naukowa Ciechanów, 1970r., s.134

9.Kronika Parafialna z lat 1931-1978.